Wil je direct naar de 20 stappen scroll dan door naar het einde van het artikel. Wil je eerst meer weten. Lees dan rustig verder
Ik was geschokt door dit nieuws bericht ” advies aangescherpt: “speel niet in zeeschuim”. Het blijkt te gaan over (zeer hoge) concentraties PFAS. PFAS staat voor per- en polyfluoralkylstoffen, een groep door de mens gemaakte chemicaliën die sinds de jaren 1940 worden gebruikt. PFAS zijn stoffen die water afstoten en zich vasthechten aan de grens van lucht en water (vandaar ook dat ze gebruikt worden voor regenkleding). Als golven breken, mengt de lucht met water en vormt schuim. De PFAS verzamelen zich dus makkelijk in dit schuim.
De PFAS in het zeeschuim kan van afval water van industrie vandaan komen dat via ons riool in zee komt. Maar ook uit huishoudelijk afvalwater omdat we in allerlei producten van regenkleding, vetvrij papier, brandblussers tot schoonmaakmiddelen tot onze pannen PFAS gebruiken omdat het zo goed werkt en lekker makkelijk is.
En helaas helaas zit het dus niet alleen in zeeschuim maar kan het zich dus ook makkelijk zich ophopen in vissen en andere waterplanten en dieren en zelfs in ons drinkwater en voedsel. Vanwege deze zorgen is er toenemende regelgeving en inspanningen om het gebruik van PFAS in consumentenproducten te verminderen.
Is PFAS in Zeeschuim Schadelijk voor je
PFAS kunnen door de huid worden opgenomen, maar hoeveelheid die je binnenkrijg varieert afhankelijk van het specifieke type PFAS. Onderzoek naar de opname van PFAS door de huid is nog beperkt. Direct huidcontact met PFAS-verontreinigd water of schuim kan mogelijk huidirritatie veroorzaken, vooral bij gevoelige personen. Specifieke gevallen van allergische reacties op PFAS zijn zeldzaam, maar zijn niet volledig uit te sluiten.
En dan zijn er nog de Langdurige Gezondheidsrisico’s : Chronische blootstelling aan PFAS, zelfs via de huid, kan bijdragen aan de ophoping van deze stoffen in het lichaam. Hoewel huidcontact mogelijk minder riskant is dan inname, zorgt de ophoping van PFAS in je lijf er voor dat je op lange termijn nog steeds gezondheidsproblemen kunt krijgen, zoals hormonale verstoringen en immuunproblemen.
Het is raadzaam om contact met zichtbaar vervuild zeeschuim te vermijden, vooral als bekend is dat het gebied PFAS-verontreinigd is (verderop vind je links naar kaartjes om te checken) . Als je in contact komt met zeeschuim, was je dan grondig met water en zeep.
Wat is PFAS en waarom is het schadelijk
PFAS staat voor per- en polyfluoralkylstoffen, een groep door de mens gemaakte chemicaliën die sinds de jaren 1940 in verschillende industrieën wereldwijd worden gebruikt. PFAS omvatten chemicaliën zoals PFOA (perfluoroctaanzuur) en PFOS (perfluoroctaansulfonzuur). Ze staan bekend om hun weerstand tegen hitte, water en olie, wat ze nuttig maakt in verschillende toepassingen zoals antiaanpak lagen, voedselverpakkingen en regenkleding. PFAS worden vaak “voor altijd chemicaliën” genoemd omdat ze niet afbreken in het milieu en zich in de loop van de tijd kunnen ophopen in het menselijk lichaam en in dieren. Dit vormt een potentieel gezondheidsrisico’s voor o.a.
- Kanker: Bepaalde typen PFAS zijn in verband gebracht met een verhoogd risico op kanker.
- Hormoonverstoring: PFAS kunnen het endocriene systeem van het lichaam verstoren.
- Effecten op het immuunsysteem: Blootstelling aan PFAS kan het immuunsysteem verzwakken.
- Ontwikkelingsproblemen: Bij kinderen kan blootstelling aan PFAS leiden tot ontwikkelingsproblemen.
- Schade aan lever en nieren: Hoge niveaus van PFAS kunnen schade aan deze organen veroorzaken.
Waar bevindt zicht PFAS
- Het Forever Pollution Project toont meer dan 23.000 locaties in heel Europa waar PFAS-vervuiling is gedetecteerd, inclusief Nederland en België. Dit project biedt gedetailleerde informatie over bekende en verdachte PFAS-vervuilingslocaties. Link: Forever Pollution Project Map
- VRT NWS heeft een kaart ontwikkeld die mogelijke PFAS-vervuilingsgebieden in Vlaanderen toont, wat burgers helpt om te controleren of er PFAS-vervuiling in hun buurt is. Link: VRT NWS PFAS Kaart
- Le Monde biedt een uitgebreide kaart aan die deel uitmaakt van het Forever Pollution Project en de PFAS-vervuiling in heel Europa toont, inclusief Nederland en België. Link: Le Monde PFAS Kaart
Waar zit PFAS nog meer in
Volgens de website van het RIVM blijkt onderzoek blijkt dat we in Nederland via voedsel meer dan drie keer zoveel PFAS binnenkrijgen als via drinkwater. De meeste PFAS wordt gevonden in vis. Daarnaast krijgen we PFAS binnen via koffie, thee, graanproducten, melkproducten, vlees, eieren, fruit en groenten.
Bij drinkwater hangt de hoeveelheid PFAS af van het type water waaruit het wordt gemaakt; drinkwater uit oppervlaktewater bevat meer PFAS dan drinkwater uit grondwater.
Ik dacht altijd dat er geen enkele reden was om een eigen water filter in je huis te hebben. Maar in het geval van PFAS lijkt mijn aanname niet te kloppen. In Nederland zijn er natuurlijk strenge richtlijnen voor de controle van PFAS (per- en polyfluoroalkylstoffen) in drinkwater. Maar ondanks deze richtlijnen zijn er nog steeds uitdagingen om de concentraties van PFAS onder veilige drempelwaarden te houden. Meer kun je daarover lezen in deze onderzoeken
“https://www.rivm.nl“, “https://www.uva.nl“, “https://www.wqa.org“, “https://echa.europa.eu“
Je kunt PFAS effectief uit drinkwater filteren met omgekeerde osmose en actieve koolfilters, die beide zeer effectief zijn in het verminderen van PFAS-concentraties, maar deze systemen vereisen wel regelmatig onderhoud en vervanging van filters om bacteriële verontreinigingen te voorkomen.
Omdat PFAS in meerdere voedselproducten zit, is het belangrijk om gevarieerd te eten. Op die manier eet je niet te vaak voedsel met een hoge hoeveelheid PFAS.
Waar kan PFAS verder inzitten
| Waar te vinden | PFOA (Perfluoroctaanzuur) | PFOS (Perfluoroctaansulfonzuur) | Andere PFAS (zoals PFNA, PFHxS, PFHpA) |
|---|---|---|---|
| Antiaanbak kookgerei (Teflon) | ✔ | ✔ | |
| Waterafstotende en vlekbestendige stoffen | ✔ | ✔ | |
| Brandblusschuimen | ✔ | ✔ | |
| Textiel en leerbehandelingen | ✔ | ✔ | |
| Voedselverpakkingen | ✔ | ✔ | |
| Schoonmaakproducten | ✔ | ||
| Industrieel gebruik | ✔ | ✔ | |
| Water- en vuilafstotende producten | ✔ |
Hoe herken je producten met PFAS en kies je PFAS-vrije opties?
De anti aanbak pannen dat daar PFAS in zat dat wist ik. Maar ik was echt verbaast toen ik bezig wat met dit onderzoek dat ik zoveel producten gebruik die deze stoffen bevatten. Regenkleding, vuil afstotende banken maar ook vetvrij papier dat veel wordt gebruikt voor koffiebekers en fastfood verpakkingen. Er is dus nog veel meer om op te laten als je deze niet zo fijne stofjes uit jouw huishouden wilt laten verdwijnen en wilt voorkomen dat ze in het milieu terecht komen. In zowel Nederland als België zijn er strenge maatregelen genomen om het gebruik van PFAS (per- en polyfluoroalkylstoffen) uit te faseren en te reguleren. Maar nog belangrijk is om als consument nu al betere keuzes te maken want een europees verbod wordt pas naar verwachting in 2025 van kracht.!
| Productcategorie | Herkennen | PFAS-vrije Opties |
|---|---|---|
| Kleding en Schoenen |
|
|
| Meubels en Tapijten |
|
|
| Keukengerei en Voedselverpakkingen |
|
|
Brnnen en verder lezen : Environmental Working Group (EWG), Greenpeace, OEKO-TEX®, Bluesign®
20 Stappen om PFAS Blootstelling te Verminderen
- Denk na over een Waterfilters: Installeer een omgekeerde osmose of actieve koolfilter om PFAS uit drinkwater te verwijderen. Tip: Zoek naar NSF-gecertificeerde filters die PFAS kunnen verwijderen.
- Vermijd Antiaanbakpannen: Gebruik kookgerei van roestvrij staal, gietijzer of keramiek in plaats van Teflon of andere antiaanbakcoatings. Tip: Controleer productlabels voor PFAS-vrije claims.
- Koop PFAS-vrije Regen Kleding en schoenen: Kies voor outdoor- en sportkleding zonder waterafstotende coatings zoals Gore-Tex of Teflon. Tip: Zoek naar merken die expliciet PFAS-vrije producten aanbieden, zoals Patagonia en Fjällräven.
- Vermijd Fastfoodverpakkingen: Beperk de consumptie van fastfood en verpakt voedsel dat vetbestendige verpakkingen gebruikt. Tip: Gebruik herbruikbare containers van glas of roestvrij staal.
- Let op waar de vis die je eet vandaan komt: Eet een gevarieerd dieet om te voorkomen dat je te vaak voedsel met hoge hoeveelheden PFAS consumeert. Tip: Beperk de consumptie van vis uit vervuilde wateren en kies voor biologisch geteeld voedsel.
- Let op bij aanschaf van je meubels: Veel meubel met vlekafstotende coatings kunnen PFAS bevatten Koop meubels en tapijten gemaakt van natuurlijke materialen zoals katoen, wol of hennep zonder chemische behandelingen. Tip: Vraag de fabrikant of verkoper naar PFAS-vrije producten.
- Sommige vlekverwijderaars bevatten PFAS om hun effectiviteit bij het verwijderen van vet- en olievlekken te verbeteren.
- Tapijt- en meubelreinigers: Reinigingsmiddelen die specifiek zijn ontworpen voor het schoonmaken van tapijten en bekleding kunnen PFAS bevatten om vuil- en vlekwerende eigenschappen te bieden.
- Autoreinigingsproducten: Producten voor het reinigen en beschermen van auto-interieurs en exterieurs, zoals waxen en coatings, kunnen PFAS bevatten om een waterafstotende laag te creëren.
- Glas- en raamreinigers: Sommige glasreinigers kunnen PFAS bevatten om een streepvrij en waterafstotend effect te bieden.
- Vloerreinigers en -coatings : Reinigings- en beschermingsmiddelen voor vloeren kunnen PFAS bevatten om hun duurzaamheid en waterafstotende eigenschappen te verbeteren. Kies voor prodcuten met milieuvriendelijke certificeringen zoals Green Seal of OEKO-TEX®. Tip: Lees de ingrediëntenlijst en zoek naar natuurlijke alternatieven.
- Gebruik PFAS-vrije Brandblusschuimen: Gebruik brandblusschuimen die geen PFAS bevatten, vooral voor huishoudelijk gebruik en kleine bedrijven. Tip: Zoek naar fluorvrije schuimen en lees de productinformatie.
- Vermijd PFAS in Cosmetica: Controleer de ingrediëntenlijst van cosmetica en vermijd producten die PFAS bevatten. Tip: Zoek naar PFAS-vrije certificeringen op cosmeticaproducten.
- Controleer je kampeer uitrusting : Koop tenten, slaapzakken e.d. e.d. die PFAS-zijn is. Tip: Informeer bij de fabrikant over de gebruikte waterdichte technologie.
- Vermijd Gecoate Papieren Producten: Gebruik geen vetvrij papier of gecoate bakvormen die PFAS kunnen bevatten. Tip: Kies voor ongebleekt bakpapier of siliconen bakmatten. En pas op met “papieren rietjes” deze bevatten ook coatings om vocht af te stoten
- Controleer Verpakkingen van Koffiebekers: Vermijd papieren bekers met een plastic coating die PFAS kan bevatten. Tip: Gebruik herbruikbare koffiebekers van roestvrij staal of glas.
- Vermijd Tapijten met PFAS-behandelingen: Koop tapijten die niet zijn behandeld met PFAS voor vlekbestendigheid. Tip: Zoek naar tapijten van natuurlijke materialen en informeer bij de fabrikant.
- Gebruik Natuurlijke Smeermiddelen: Gebruik geen smeermiddelen op basis van PFAS voor machines en apparatuur. Tip: Zoek naar alternatieven op basis van plantaardige oliën.
- Vermijd Gebruik van Skiwax: Sommige skiwax bevat PFAS voor waterafstotende eigenschappen. Tip: Gebruik PFAS-vrije skiwax.
- Zwem niet in gebieden met vervuild zeeschuim Tip: check de kaarten hierboven die aangeven welke gebieden vervuild zijn.
